Trích lập dự phòng là gì? Gồm những khoản nào? Và tại sao cần phải trích lập dự phòng?

Để đối phó với những trường hợp cấp bách, những rủi ro có thể xảy ra trong tương lai thì mỗi người đều cần phải có một khoản tiền dự phòng. Doanh nghiệp cũng không ngoại lệ, luôn cần phải trích lập dự phòng hàng năm. Vậy trích lập dự phòng là gì? Gồm những khoản nào và tại sao cần phải trích lập dự phòng? Cùng Sharebox tìm hiểu những điều trên qua bài viết sau.

Trích lập dự phòng là gì?

Trích lập dự phòng là việc xây dựng một khoản dự phòng để dự trù cho việc xử lý các khoản nợ xấu của doanh nghiệp, hoặc để bù đắp cho phần giá trị tài sản chênh lệch. Khoản dự phòng này sẽ được lập tại thời điểm lập báo cáo tài chính.

Việc hoạch định và quản lý trích lập dự phòng đòi hỏi một quy trình cẩn thận và đánh giá kỹ lưỡng về các rủi ro và khả năng ảnh hưởng của chúng đến dự án. Trích lập dự phòng được tính toán dựa trên tỷ lệ phần trăm của ngân sách dự án hoặc công việc cụ thể. Khoản dự phòng sẽ được chia thành từng nhóm, tương ứng với nhóm đối tượng dự phòng cần phải bù đắp. Việc chia nhỏ sẽ giúp doanh nghiệp dễ theo dõi, kiểm tra, đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh.

Trích lập dự phòng gồm những khoản nào

Trích lập dự phòng doanh nghiệp phụ thuộc vào tính chất, quy mô, và ngành nghề của doanh nghiệp nên sẽ có sự khác nhau. Đối với trích lập dự phòng trong ngân hàng là việc dành ra một phần lợi nhuận để tạo ra một quỹ dự phòng để đối phó với các rủi ro tiềm ẩn. Dưới đây là chi tiết các khoản trích lập dự phòng cho doanh nghiệp và ngân hàng.

Trích lập dự phòng doanh nghiệp

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro tài chính

Đây là khoản tiền được doanh nghiệp trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro tài chính như thất thoát vốn, thay đổi trong môi trường kinh doanh, thay đổi quy định thuế, biến động giá cả, hoặc các rủi ro khác liên quan đến tài chính và tài sản của doanh nghiệp.

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro sản xuất

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến quá trình sản xuất: hỏng hóc thiết bị, sự cố trong chuỗi cung ứng, thiếu hụt nguyên liệu hoặc phụ tùng, hoặc thay đổi trong yêu cầu sản phẩm. Khoản dự phòng này giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ nguồn lực để duy trì hoạt động sản xuất một cách liên tục và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro hậu cần

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến hoạt động hậu cần của doanh nghiệp, bao gồm vận chuyển, lưu trữ, quản lý kho, bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị, và các hoạt động hỗ trợ khác. Khoản này giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp có khả năng duy trì hoạt động hậu cần một cách hiệu quả và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro pháp lý và tuân thủ

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến pháp lý và tuân thủ quy định của doanh nghiệp. Bao gồm chi phí pháp lý, bồi thường, hoặc các biện pháp khắc phục nếu doanh nghiệp vi phạm các quy định pháp lý hoặc tuân thủ không đúng.

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro khách hàng và nợ phải thu

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến khách hàng không thanh toán nợ, việc mất khách hàng, hoặc các vấn đề khác liên quan đến quản lý công nợ. Khoản này giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ nguồn lực để quản lý rủi ro liên quan đến khách hàng và tăng cường quyền lợi tài chính.

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro tiếp thị và bán hàng

Đây là khoản tiền được dành ra để dự trù với các rủi ro liên quan đến tiếp thị, quảng cáo và hoạt động bán hàng. Khoản này có thể bao gồm việc dự trù với sự suy giảm doanh số, thay đổi trong xu hướng tiêu dùng, hoặc các rủi ro khác liên quan đến hoạt động tiếp thị và bán hàng của doanh nghiệp.

• Trích lập dự phòng dành cho rủi ro nhân sự

Đây là khoản tiền được dành ra để dự trù với các rủi ro liên quan đến nhân sự, bao gồm việc thay thế nhân viên chủ chốt, đào tạo và phát triển nhân viên, hoặc các rủi ro khác liên quan đến nhân sự của doanh nghiệp.

Trích lập dự phòng ngân hàng

• Trích lập dự phòng rủi ro tín dụng

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với rủi ro mất mát do không trả nợ hoặc không hoàn trả nợ từ phía khách hàng vay. Khoản này giúp ngân hàng đảm bảo rằng có đủ nguồn lực để bồi thường cho các khoản nợ không trả được và duy trì tính ổn định của hệ thống tài chính.

• Trích lập dự phòng rủi ro thị trường

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến biến động giá cả, tỷ giá hoặc giá trị tài sản thị trường. Khoản này giúp ngân hàng bảo vệ mình khỏi các biến động không lường trước và giảm thiểu tác động tiềm ẩn của thị trường đến hoạt động kinh doanh.

• Trích lập dự phòng rủi ro hoạt động

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến hoạt động kinh doanh hàng ngày của ngân hàng. Khoản này bao gồm việc đối phó với rủi ro liên quan đến vấn đề quản lý nội bộ, pháp lý, tuân thủ, rủi ro liên quan đến các giao dịch và các hoạt động khác của ngân hàng.

• Trích lập dự phòng rủi ro liên quan đến vốn chủ sở hữu

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến vốn chủ sở hữu của ngân hàng, bao gồm các biến động trong giá trị tài sản và vốn sở hữu, sự thất thoát vốn do các rủi ro khác nhau, hoặc các yếu tố tiềm ẩn ảnh hưởng đến tài sản của ngân hàng.

• Trích lập dự phòng rủi ro pháp lý

Đây là khoản tiền được trích lập dự phòng để dự trù với các rủi ro liên quan đến tranh chấp pháp lý, kiện cáo và các vấn đề liên quan đến tuân thủ quy định và quy tắc pháp lý. Khoản trích lập dự trù này đảm bảo ngân hàng có khả năng chống lại các vụ kiện và đáp ứng các yêu cầu pháp lý.

• Trích lập dự phòng rủi ro khác

Ngoài các khoản trích lập dự phòng trên, ngân hàng cũng có thể xem xét các khoản trích lập dự phòng khác để đối phó với các rủi ro đặc thù của ngành ngân hàng và các yếu tố không xác định khác.

Tầm quan trọng của trích lập dự phòng

Trích lập dự phòng có vai trò quan trọng trong hoạt động của một doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành ngân hàng và tài chính.

• Đối phó với rủi ro tài chính

Trích lập dự phòng giúp doanh nghiệp đối phó với các rủi ro tài chính. Với việc dành ra một phần lợi nhuận để tạo quỹ dự phòng, doanh nghiệp sẽ có khả năng bồi thường cho các mất mát dự kiến hoặc không mong đợi và duy trì tính ổn định tài chính.

• Bảo vệ khả năng thanh toán

Trích lập dự phòng đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ nguồn lực để thanh toán các nghĩa vụ tài chính và nợ phải trả trong thời gian dài. Điều này tăng cường sự tin cậy và uy tín của doanh nghiệp trong mắt các bên liên quan, như khách hàng, đối tác kinh doanh, cơ quan quản lý và cổ đông.

• Đáp ứng yêu cầu pháp lý và quy định

Trích lập dự phòng giúp doanh nghiệp tuân thủ các yêu cầu pháp lý và quy định tài chính để đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong báo cáo tài chính.

• Đảm bảo sự ổn định và bền vững

Trích lập dự phòng giúp tăng cường sự ổn định và bền vững của doanh nghiệp. Việc có một quỹ dự phòng sẽ đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể chịu được các biến động và sự thay đổi bất ngờ trong môi trường kinh doanh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh và khả năng tồn tại trên thị trường.

• Phòng tránh khủng hoảng tài chính

Trích lập dự phòng giúp doanh nghiệp tránh khỏi các khủng hoảng tài chính đột ngột. Việc có quỹ dự phòng và chính sách quản lý rủi ro hợp lý sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của những biến động không mong muốn: suy thoái kinh tế, sự suy giảm doanh số hoặc rủi ro khác đến hoạt động kinh doanh.

• Phục hồi sau thất thoát

Trích lập dự phòng đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi sau các thất thoát. Khi sự cố xảy ra, quỹ dự phòng sẽ được sử dụng để bồi thường và tái thiết, giúp doanh nghiệp phục hồi nhanh chóng và duy trì hoạt động kinh doanh bình thường.

Lời kết

Trích lập dự phòng có tầm ảnh hưởng quan trọng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Giúp đảm bảo sự ổn định tài chính, bảo vệ khả năng thanh toán và tăng cường quản trị rủi ro. Đồng thời, trích lập dự phòng giúp tạo lòng tin, nâng cao khả năng tài chính và vay vốn, phục hồi sau thất thoát, đảm bảo tính minh bạch công bằng, và mang lại sự yên tâm cho các bên liên quan.